در مصاحبه شغلی چقدر از سوالات روانشناسی استفاده می شود؟ اینکه بدانید باید انتظار چه نوع سؤالات روان‌شناختی را در مصاحبه‌ی شغلی خود داشته باشید، می‌تواند به شما کمک کند به بهترین نحو پاسخ دهید. در این مطلب انواع سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی را به‌همراه نمونه‌ پاسخ و لیستی از نکات پاسخ‌گویی به این سؤالات آورده‌ایم.

در سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی معمولاً از شما می‌خواهند توضیح دهید که چگونه قبلا به یک موقعیت خاص واکنش نشان داده‌اید یا چگونه ممکن است به موقعیت فرضی مطرح‌شده توسط مصاحبه‌کننده پاسخ دهید.

از آنجاکه اکثر سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی موقعیتی هستند، معمولاً استفاده از تکنیک مصاحبه STAR در صورت امکان، مفید به نظر می‌رسد. با به‌کارگیری این روش، موارد زیر را در پاسخ خود مشخص می‌کنید:

• موقعیت (Situation): موقعیت موردنظر را توصیف کنید؛
• وظیفه (Task): وظیفه‌ای که باید انجام می‌دادید یا مشکلی را که باید بر آن غلبه می‌کردید، توضیح دهید؛
• اقدام (Action): عملی را که برای انجام وظیفه یا غلبه بر مشکل انجام دادید، شرح دهید؛
• نتیجه (Result): نتیجه‌ی اقدامات خود را توضیح دهید.

با روش STAR مطمئن می‌شوید که جزئیات لازم را پیرامون موقعیت، اعم از واقعی یا فرضی، بیان می‌کنید تا به کارشناس استخدام کمک کنید داستان را تجسم کند و در عین حال اقداماتی را که برای دستیابی به نتیجه‌ی مطلوب انجام داده‌اید یا انجام خواهید داد نشان دهید.

Image by freepik

چند نمونه از سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی را با نمونه پاسخ بررسی کنید تا به شما کمک کند برای مصاحبه‌ی شغلی بعدی خود آماده شوید:

۱. آیا می‌توانید موقعیتی را شرح دهید که در آن برای حل یک مشکل باید خلاقانه فکر می‌کردید؟

مسؤلان استخدام این گونه سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی را می‌پرسند تا بفهمند رویکردتان به حل مسئله و تفکر خلاق چیست. هر دوی این مهارت‌ها برای اکثر مشاغل و حوزه‌های کاری بسیار پرطرفدار و مورد توجه هستند. بنابراین می‌توانید انتظار سؤالی مانند این را در طول مصاحبه شغلی خود داشته باشید. می‌توانید روش STAR را برای این نمونه از سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی به کار ببرید تا پاسخ کاملی ارائه دهید. حتی اگر برای رفع مشکلی با یک تیم کار کرده باشید، مطمئن شوید نحوه‌ی استفاده از خلاقیت و مهارت حل مسئله را از جانب خود مشخص می‌کنید. از این مثال برای کمک به آماده‌سازی پاسخ خود استفاده کنید:

مثال: «در جایگاه قبلی خود به‌عنوان پرستار کودک، بچه‌ی ۲ ساله‌ای داشتم که حتی در هوای سرد از پوشیدن ژاکت خود در بیرون امتناع می‌کرد. او استفاده از زیپ را بسیار خوب بلد بود و به محض اینکه ژاکت را تنش می‌کردم، به‌راحتی زیپش را باز می‌کرد و آن را در می‌آورد. بعد از چند روز که مدام ژاکت او را دوباره تنش می‌کردم، به این فکر افتادم که آن را روبه‌عقب به او بپوشانم. بنابراین زیپ به جای اینکه جلوی او باشد، در پشت او بود. این روش خیلی خوب جواب داد. او خیلی خوشش آمده بود که می‌تواند خودش دستانش را داخل ژاکت ببرد و به من اجازه می‌داد زیپ او را از پشت ببندم تا بتواند زودتر برود بازی کند.»

۲. اگر یکی از همکاران در حین انجام وظیفه برای شما وقفه‌ای ایجاد کند، چطور واکنش نشان می‌دهید؟

کارشناسان استخدام این سوالات روانشناسی را در مصاحبه استخدامی می‌پرسند تا نه‌تنها نحوه‌ی واکنش شما به چندوظیفگی (چند کار را باهم انجام دادن) یا ایجاد وقفه در کارها را بدانند، بلکه نحوه‌ی مدیریت روابط شما را با همکاران‌تان نیز بسنجند. این یک سؤال فرضی است، اما شما همچنان می‌توانید از روش پاسخ‌گویی STAR برای ارائه‌ی مثالی جامع به کارشناس استخدام استفاده کنید. در پاسخی که به این مدل از سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی می‌دهید، مطمئن شوید که هم نحوه‌ی انجام وظیفه و هم نحوه‌ی برخورد با همکارتان را مشخص می‌کنید. از این مثال برای کمک به ارائه ی پاسخ خود استفاده کنید:

مثال: «اگر در حال انجام تکلیفی باشم و یکی از همکاران تمرکز من را به هم بزند، واکنش من، به نیاز همکار و فوریت تکلیفم بستگی دارد. در هر حال، من با همکارم با همدلی صحبت می‌کنم و تمام توجهم را به او می‌دهم. اگر او نیاز فوری به کمک داشته باشد و من وقت کمک کردن را داشته باشم، تکلیفم را کنار می‌گذارم و به او کمک می‌کنم. اگر یک درخواست کلی داشته باشد یا صرفا بخواهد احوالپرسی کند، با مهربانی به او می‌گویم اگر ممکن است وقتی کارم را تمام کردم بعدا دوباره همدیگر را ببینیم.»

۳. یکی از سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی: که اگر با تصمیمی‌که مافوق‌تان گرفته است مخالف باشید، چه می‌کنید؟

با وجود دیدگاه‌های متفاوت و روش‌های کاری متفاوت، برخی تعارضات بین‌فردی در محل کار طبیعی و مورد انتظار است. کارشناسان استخدام دوست دارند این‌گونه سوالات روانشناسی را در مصاحبه استخدامی بپرسند تا ببینند آیا توان حل تعارض و مهارت های بین فردی مناسب برای مدیریت چالش‌های معمولی محل کار را دارید یا خیر. در پاسخ خود، حتماً اقداماتی را که برای حل تعارض انجام می‌دهید بیان کنید تا نشان دهید این مهارت‌ها را دارید. از این نمونه جواب به‌عنوان راهنما برای پاسخ به سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی استفاده کنید:

مثال: «اگر با اقدامات مافوقم مخالف باشم، فکر می‌کنم واکنشم به موقعیت بستگی دارد. به‌عنوان مثال، اگر مافوق من تصمیمی بگیرد که به‌طور مستقیم بر کار من تأثیر بگذارد و به نظر من غیرمنطقی باشد، احتمالاً برای دریافت اطلاعات بیشتر و به اشتراک گذاشتن نگرانی‌هایم به او مراجعه می‌کنم. اگر اقدامات آن‌ها به‌طور مستقیم با کار من مرتبط نباشد، تلاشم را می‌کنم به تصمیم آن‌ها احترام بگذارم و روی وظایفم و کارهایی که بر آن‌ها کنترل دارم، تمرکز کنم.»

۴. فرض کنید از شما خواسته می‌شود به‌عنوان نماینده شرکت در رویدادی حاضر شوید که در آن هیچ‌کس را نمی‌شناسید. چه احساسی خواهید داشت؟

برخی از نقش‌ها به شخصیتی برونگرا نیاز دارند، در حالی که برخی دیگر به درون‌گرایی متکی هستند. اگر برای جایگاهی مصاحبه می‌کنید که در آن باید با افراد جدید ملاقات کنید و اغلب به‌عنوان نماینده شرکت خدمت ‌کنید، کارشناس استخدام این‌گونه سوالات روانشناسی را در مصاحبه استخدامی می‌پرسد تا با خصوصیات برون‌گرایی یا درون گرایی در شما آشنا شود. هنگام پاسخ‌دهی، نه‌تنها احساس خود را درمورد چشم‌انتظاری برای این رویداد توضیح دهید، بلکه همچنین نحوه‌ی برخورد خود در آن کارگاه را شرح دهید. این نمونه پاسخ را در نظر بگیرید:

مثال: «من از موقعیت‌های جدیدی که بتوانم با افراد جدید ارتباط برقرار کنم، لذت می‌برم. من در فروش سابقه دارم، بنابراین خیلی راحت به غریبه‌ها نزدیک می‌شوم و می‌دانم چگونه به‌سرعت با همکاران تجاری ارتباط برقرار کنم. اگر این فرصت به من داده شود که در یک رویداد حرفه‌ای نماینده‌ی شرکت باشم، از قبل درباره گروه‌ها، شرکت‌ها یا افراد شرکت‌کننده در رویداد تحقیق می‌کنم، تا بتوانم موضوعات خوبی برای شروع مکالمه‌ با آن‌ها داشته باشم و ارتباطات خوبی برای سازمان ایجاد کنم.»

۵. از دیگر نمونه سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی: آیا رفتارهای خاصی هست که باعث عصبانیت شما شود؟

هر کسی سلایق و ترجیحات شخصی خود را دارد. کارشناسان استخدام می‌خواهند اطمینان حاصل کنند شما نه‌تنها مهارت‌های حرفه‌ای، تخصص و تجربه‌ی مناسب را برای انجام وظایف مرتبط با شغل درخواستی دارید، بلکه برای فرهنگ سازمانی نیز مناسب هستید. وقتی به این سؤال پاسخ می‌دهید صادق باشید. در عین حال سبک‌های مقابله‌ای خود برای مدیریت عصبانیت را نیز بیان کنید.

کارشناسان استخدام می‌دانند شما با هر کاری که افراد مختلف در هر زمانی انجام ‌دهند، موافق نخواهید بود یا ممکن است آن را دوست نداشته باشید. اما می‌خواهند مطمئن شوند که می‌توانید عصبانیت‌تان را به شیوه‌ای سالم و سازنده مدیریت کنید. این نمونه پاسخ را در نظر بگیرید تا به شما کمک کند پاسخ خود را آماده کنید:

مثال: «قبلا در دفتری کار می‌کردم که یکی از همکارانم با فاصله‌ی کمی از من، ناخن‌هایش را سر میزش کوتاه می‌کرد. از صدای ناخن‌گیر متنفر بودم، بنابراین وقتی آن را می‌شنیدم، فقط هدفونم را می‌گذاشتم و در حین کار به چیزی که می‌خواستم گوش می‌دادم. فکر می‌کنم همه‌ی آدم‌ها هر از گاهی از رفتارهای دیگران ناراحت می‌شوند، اما همه‌چیز به نحوه‌ی واکنش شما به این ناراحتی مربوط می‌شود. هر زمان بتوانم، فقط خودم را از آن موقعیت‌ها دور می‌کنم یا در صورت لزوم، سعی می‌کنم مکالمه‌ی مؤ‌دبانه‌ای با آن شخص داشته باشم تا به راه‌حلی که مناسب هر دوی ما باشد، برسیم.»

نکاتی برای پاسخ مناسب به سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی

در این بخش نکاتی را برای پاسخ به سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی آورده‌ایم. از این نکات برای آمادگی بیشتر در مصاحبه استفاده کنید تا مصاحبه‌ی روان‌شناسی را با موفقیت پشت سر بگذارید و بتوانید در موقعیت شغلی موردنظرتان استخدام شوید.

• از قبل آماده شوید:

بهترین راه برای نمایش اعتماد به نفس در طول مصاحبه روان‌شناسی این است که از قبل برای سوالات روانشناسی احتمالی در مصاحبه استخدامی آمادگی داشته باشید. بدانید که کارشناس استخدام احتمالاً سؤالاتی را برای سنجش مهارت‌های نرم شما مانند تفکر خلاق و حل تعارض می‌پرسد. پس به موقعیت‌هایی فکر کنید که در محیط‌های حرفه‌ای گذشته این مهارت‌ها را از خود نشان داده‌اید؛

• صادق باشید:

پاسخ‌های صادقانه به سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی بدهید. به‌عنوان مثال، اگر مصاحبه‌کننده از شما می‌خواهد درباره زمانی که یک چالش تیمی را با موفقیت حل کرده‌اید فکر کنید اما چنین تجربه‌ای را نداشته‌اید، به جای داستان ساختن، توضیح دهید که اگر چنین موقعیتی برای شما به وجود بیاید، چه کار می‌کنید؛

Image by freepik

• هدف را بشناسید:

در اغلب موارد، هدف مصاحبه روان‌شناختی و استفاده از سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی این است که ببیند آیا شما مهارت های نرم لازم را برای انجام وظایف کاری خود را دارید و با اعضای تیم و سازمان همخوانی دارید یا خیر. قبل از مصاحبه کاری، مهارت‌های لازم را مرور و درخصوص فرهنگ شرکت اطلاعات کسب کنید تا به شما در تهیه‌ی پاسخ‌های مناسب کمک کند و نشان دهید برای جایگاه موردنظر مناسب هستید؛

• تجربه‌ی خود را بیان کنید:

هدف از پرسش اکثر سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی این است  که از شما می‌خواهند درمورد تجربیات گذشته‌ی خود فکر کنید. یا اینکه فرض کنید در موقعیت‌های احتمالی ممکن است چگونه واکنش نشان دهید. تمام تلاش خود را بکنید تا مصاحبه کننده را به تجربیات گذشته‌ی خود ارجاع، و نشان دهید نه‌تنها مهارت‌ها و تجربه‌ی مناسب برای نقش موردنظر را دارید، بلکه می‌دانید چگونه آن مهارت‌ها را به جایگاه جدید خود منتقل کنید؛

• آرامش خود را حفظ کنید:

پاسخ به برخی از سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی ممکن است چالش‌برانگیز باشد. این یک تاکتیک است تا ببینند زمانی که تحت ‌فشار هستید چگونه پاسخ می‌دهید. تلاش کنید تا آرام بمانید و پاسخی متفکرانه بدهید. برای این کار، قبل از پاسخ، نفس عمیق بکشید، یکی دو ثانیه به جواب خود فکر کنید و بعد جواب دهید.

خلاصه

بسیاری از سازمان‌ها برای کمک به کارشناس استخدام در شناسایی کاندیداهای توانمند به انواع سؤالات مصاحبه تکیه می‌کنند. برخی از رایج‌ترین انواع سؤالاتی که مصاحبه‌کنندگان می‌پرسند، سؤالات موقعیتی یا واکنشی، سؤالات رفتاری و سؤالات روان‌شناسی هستند. در این مطلب چند مورد از سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی را بررسی کردیم و نکاتی را برای پاسخ به سوالات روانشناسی در مصاحبه آوردیم. اگر سؤال یا نظری درمورد این مطلب دارید، با ما در میان بگذارید.

موسسه پایشگران پارسیان با بیش از یک دهه تجربه در زمینه آموزش و مشاوره و برنامه ریزی کسب و کار در کنار شماست .

جهت اطلاع از دوره های آموزشی موسسه پایشگران پارسیان از لیست دوره ها دیدن فرمایید.

از صفحه اینستاگرام هولیدنگ پایشگران پارسیان دیدن فرمایید.